Versie 2 juni 2020

Wet en verordening
Als dingen voor iedereen gelden, worden die regels in wetten vastgelegd. Die gelden voor iedereen die onder het onderwerp valt. Wetten mogen niet in strijd met de Grondwet zijn (de grondwet is hoger).
Onder de wetten kunnen ook besluiten en regelingen gemaakt worden. Die werken stukjes van de wet specifiek uit.
In gemeenten kunnen verordeningen gemaakt worden, die dan de gemeentelijke regels bepalen/aanvullen. Die verordeningen mogen niet in strijd met de wet zijn (de wet is hoger).

De normale gang van zaken voor evenementen
Als je een evenement wil houden, ga je iets doen wat normaal niet mag. Daarom vraag je een evenementenvergunning aan. Die kan je tijdelijk, voor een bepaalde plaats en tijd etc. toestemming geven om dingen te doen die normaal verboden zijn. (Dat verbod staat in de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) die valt onder de gemeentewet).

De normale gang van zaken voor locaties waarin steeds evenementen zijn
Bij sommige locaties is toegestaan vaker evenementen/ bijeenkomsten/ samenkomsten te houden. Hiervoor is een permanente vergunning afgegeven waarin staat hoe vaak, op welke manier, onder welke voorwaarden etc. dit mag. Zo’n vergunning heeft meer componenten (is eigenlijk een set van aparte vergunningen) en daarom ook meer wetten als basis (bijv. wetgeving ruimtelijke ordening, drank- en horecawet etc.)

Start van de ellende
Nu is het abnormaal. Vanuit evenementen gebeurt dat ook wel eens als er dingen erg fout gaan. Dan schalen we op via de zogenaamde GRIP systematiek. Grip1 is ‘niet zo erg’, GRIP 4 is ‘heel stevig’ omdat dan het hele land met de crisis of ramp te maken heeft.
Met het hele coronaverhaal is bepaald dat we zo in de crisis zitten dat GRIP 4 van toepassing is. Daardoor mogen de ‘crisisopperhoofden’ besluiten met vergaande gevolgen nemen. Omdat het een gezondheidscrisis is, staan de ‘gezondheidsopperhoofden’ aan het roer.
De besluiten met vergaande gevolgen kunnen in (nood) verordeningen worden vastgelegd. Dat gebeurt nu steeds in verordeningen die per Veiligheidsregio worden vastgesteld. Er is een landelijk model; bijna alle bepalingen zijn in het hele land hetzelfde om discussie zoveel mogelijk te voorkomen. Zo’n verordening kan best een zwaar middel zijn, omdat aan allerlei vrijheden tijdelijk beperkingen kunnen worden opgelegd in het kader van de crisis. En dat zonder dat er voor die maatregel een duidelijke wettelijke basis is.

Overgang
Omdat nu duidelijk is dat het langer duurt en dat het meer dan alleen een gezondheidsprobleem betreft, komen er aanpassingen.
Qua structuur 1: meer partijen dan alleen de ‘gezondsheidsopperhoofden’ gaan meepraten.
Qua structuur 2: er wordt gediscussieerd om niet meer van GRIP 4 gebruik te maken.
En qua structuur 3: de wet: in plaats van te improviseren met noodverordeningen en dergelijke wordt gekozen voor een (snel te maken) wet die het onderwerp wettelijke basis geeft. De ‘COVID-19 wet’ of hoe hij ook gaat heten.
Het is nog niet duidelijk of die wet de verordeningen gaat vervangen of dat die verordeningen ernaast blijven.

Discussieonderwerpen

De verschillen tussen de mededelingen van de regering en de inhoud van de noodverordeningen
Soms zijn er verschillen tussen wat tijdens de persconferentie wordt gezegd en aangekondigd, de tekst die dan gepubliceerd wordt op www.rijksoverheid.nl en de uitwerking, die momenteel (datum van dit schrijven is 2 juni 2020) beslissend is, in de noodverordeningen. Zo is de definitie van wat een evenement is en welke soorten evenementen bedoeld worden al vaak een discussiepunt gebleken. Er is door veel mensen snel gewerkt, maar dat betekent ook dat er slordigheden in zitten.

Wie gaat erover?
Waar normaal de burgemeester meestal de baas is (naast de organisator) over de gang van zaken bij een evenement, is daar nu de voorzitter van de veiligheidsregio die een extra taak heeft gekregen. Die mag voor zijn/haar regio de besluiten voortkomende uit de noodverordeningen uitvoeren. Verwarrend maar niet erg: die voorzitter is meestal een burgemeester van de grote(re) stad uit die regio.

Is het gebruik van noodverordeningen juridisch correct?
Misschien heb je in de media wel gehoord dat het gebruik van noodverordeningen door sommige mensen als ?fout? wordt gezien. De noodverordeningen zouden bedoeld zijn voor korte situaties, en nu dus misbruikt worden. Of dit nou wel of niet het geval is, maakt voor de praktijk eigenlijk weinig uit. De Raad van State (die adviseren over dit soort dingen) heeft aangegeven dat een verbod op evenementen in een noodverordening gewoon kan. In andere woorden: de regels uit de noodverordening gelden gewoon. Ook als het mogelijk zou zijn om dit bij een rechter aan te vechten is het onwaarschijnlijk dat een rechter ze echt van tafel zou vegen. In deze crisis gaat niemand dat risico lopen. De status van de noodverordeningen is dan ook vooral interessant voor academici. Zeker nu duidelijk is dat de noodwet er snel zal gaan komen.

 

Vragen?

Heel veel uitleg over de normale gang van zaken en het GRIP-systeem vind je in het NHEV, het Nederlands Handboek Evenementen Veiligheid, gratis download via www.evenementenhandboek.nl

Andere vraag stel je aan je branchevertegenwoordiger:
VVEM, mr Willem Westermann via willem@vvem.nl

Voor mensen die er dieper in willen duiken
Hierbij een paar verwijzingen (heb je er zelf nog meer die relevant zijn, geef ze dan aan ons door. Dan werken we deze tekst bij).

LET OP: SOMMIGE STUKKEN ZIJN ACHTERHAALD DOOR AANPASSINGEN NOODVERORDENINGEN E.D.

Van As advocaten
https://www.vanasadvocaten.nl/nieuws/nieuwe-corona-noodverordeningen-per-11-mei-2020/
https://www.vanasadvocaten.nl/nieuws/yes-de-coronamaatregelen-zijn-aangepast-of-toch-niet/
https://www.vanasadvocaten.nl/nieuws/welke-evenementen-zijn-nu-verboden-en-tot-wanneer/

Bureau Brandeis ? Hans Bousie

Van Ardenne & Crince le Roy Advocaten ? Robert Crince le Roy
https://www.linkedin.com/in/robert-crince-le-roy-80607a6/
https://nos.nl/collectie/13824/artikel/2333867-verschillend-hanteren-coronaregels-leidt-tot-willekeur
https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:6666256637386346496/

Minerva advocaten ? Hein Kernkamp
https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:6666978916969828352/