VNPF: Partyflock niet representatief voor alle festivals
Door: Timo Pisart
6 december 2013 -?Zestig procent van jongeren gebruiken XTC tijdens het uitgaan, kopte EenVandaag eerder deze week. Dat gebruik van XTC heeft mogelijk te maken met de opkomst van grote festivals, aldus onderzoeker Ferry Goossens van het Trimbos-instituut. Ook NU.nl, Volkskrant, Trouw, NOS en vele andere media namen het zorgwekkende onderzoek van het Trimbos-instituut over. Het onderzoek werd echter voornamelijk gehouden onder leden van het forum Partyflock, en die leden zijn bepaald niet vergelijkbaar met ‘de gemiddelde Lowlands-bezoeker’. De festivals zijn ontstemd: “Partyflock geeft absoluut geen representatief beeld.”
Voor “Het Grote Uitgaansonderzoek 2013” ondervroeg het Trimbos-instituut in totaal meer dan 3000 jongeren over hun uitgaansgedrag in relatie tot middelengebruik, en wat bleek? Circa 60 procent van de respondenten had het afgelopen jaar XTC gebruikt, veelal op “party’s en festivals”. Een op de vijf XTC-gebruikers slikt zelfs minimaal 2,5 pil per avond. Een verontrustend resultaat, aldus het Trimbos-instituut, het Nederlands kennisinstituut voor geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg en maatschappelijke zorg. De conclusie: “XTC lijkt gemeengoed geworden.”
“Meer dan de helft van de stappers slikt xtc”, zo concludeerden de media vervolgens de afgelopen dagen op basis van dat onderzoek. Die conclusie is echter niet toereikend, zo zeggen de Nederlandse festivals en ook het Trimbos zelf. De vraag is of die resultaten wel naar ?lle uitgaande en festivalbezoekende jongeren te generaliseren zijn. Belangrijkste bezwaar daarvoor is de methode van het onderzoek: dik twee derde van de respondenten is geworven via de bekende community Partyflock, voor voornamelijk dancefeesten.
Festivals: ?Wasteland niet te vergelijken met Lowlands?
Berend Schans, de directeur van Vereniging van Nederlandse Poppodia en Festivals (VNPF), reageert vol ongeloof: “Dat is toch geen representatieve steekproef? Het zou me niet verbazen als bij dergelijke feesten het drugsgebruik gemiddeld hoger ligt dan in de rest van de uitgaans- en het culturele leven. Je kunt een Wasteland-feestje toch moeilijk vergelijken met Into The Great Wide Open of Lowlands? Ik vind het kul.” Bente Bollmann, woordvoerder voor Lowlands en MOJO, sluit zich aan bij de mening van Schans: “Partyflock is totaal niet representatief voor alle festivals, en zeker niet voor Lowlands. Zij richten zich voornamelijk op trance, hardhouse en techno, en dat is een hele andere doelgroep dan de onze.”
Trimbos: ?Onderzoek geeft vooral beeld van frequente party-bezoeker met voorkeur voor techno/hardhouse?
Het Trimbos-instituut pretendeert echter ook niet dat het onderzoek representatief is voor alle Nederlandse jongeren en licht dat in het rapport toe: “Dat is niet eens mogelijk, omdat er geen steekproefkader of goed overzicht is van alle uitgaande jongeren.” Met de resultaten hopen ze wel een goed beeld te geven “van de uitgaanspatronen, het middelengebruik en het risicogedrag onder uitgaande jongeren en jongvolwassen [sic], in het bijzonder onder ‘frequente party- en clubbezoekers met een voorkeur voor techno/hardhouse’.” Ferry Goossens van het Trimbos-instituut reageert: “Wij hebben inderdaad het idee dat het middelengebruik onder Partyflock-gebruikers gebruikelijker is dan onder de gemiddelde uitgaander, maar Partyflock is een gangbaar kanaal om te zoeken naar feesten. Dat neemt niet weg: als we de aanvliegroute anders hadden genomen, hadden de resultaten anders kunnen uitpakken. Dat laten we ook in het onderzoek zien.”
Fout van de media
De media hebben het echter niet zo gedetailleerd overgenomen, erkent Goossens. “Die schrijven niet ‘frequente party- en clubbezoekers met een voorkeur voor techno en hardhouse’, zij maken er uitgaande jongeren van. Ik snap de ophef daarover vanuit de festivals. Anderzijds waren we ons ervan bewust dat de media het zo zouden kunnen opschrijven, dat was bijna onvermijdelijk. Daarin hebben we twee rollen: we zijn een wetenschappelijk onderzoeksinstituut maar zijn ook bezig met preventie in het uitgaansleven. Die twee rollen bijten elkaar soms.” Berend Schans van VNPF plaats daar een kritische noot bij en verwijt het Trimbos-Instituut een te ‘algemeen’ persbericht te hebben verzonden: “Organisaties als het Trimbos hebben naast het gezondheids- en veiligheidsbelang ook een ander belang om in het nieuws te komen. Dat doen ze handig. Interessant is dat steeds meer journalisten minder kritisch worden en dit soort berichtgeving klakkeloos overnemen.”
Trimbos: niet steeds meer XTC-gebruik
Hoewel dat idee wellicht w?l door de berichtgeving ontstaat, heeft Trimbos niet het idee dat er steeds meer XTC wordt gebruikt onder jongeren, aldus Goossens, “maar je ziet wel veranderingen in het veld. Festivals zijn de afgelopen tien a vijftien jaar in opkomst, en mensen komen daar eerder in aanraking met XTC. Dan gaat het niet eens om gebruiken, maar het zien dat anderen onder invloed zijn. Dat openlijke gebruik, gaat dat niet een stap te ver?”
Ook Bollmann ontkent niet d?t er drugs worden gebruikt op een festival als Lowlands. “En daar wordt streng op gecontroleerd, niet alleen bij binnenkomst maar ook gedurende het festival zelf. Afgelopen jaar waren er op Lowlands 111 drugsgerelateerde aanhoudingen, dat lijkt me op 55.000 bezoekers niet veel en is ook nog eens een daling van ruim 30 procent ten opzichte van 2012.” Ook binnen de VNPF heerst niet het idee dat XTC ‘gemeengoed’ is geworden, aldus Schans. “Wij krijgen nooit klachten over XTC-gebruik op festivals, dus het speelt voor ons nauwelijks. Natuurlijk is er wel eens een drugsgerelateerd incident op een festival als Lowlands, maar in een stad waar evenveel mensen wonen, Assen bijvoorbeeld, is dat niet anders.”
?